Skribent: Siri Bjorstad Hjerman
Illustrasjon: Oda Sundgot
Katla, ho er Katla. Det er ikkje lenge sidan ho vart seg, sidan ho fann ein heim, fann ein heim i seg sjølv. Katla vart fødd til lys, men vart sitjande fast i mørket, trudde at mørket var det einaste moglege. Ho trudde mørket var evig, hennar svimlande skjebne, hennar samsara, at ho var forvist til djupet utan oksygen og til mørket utan lys. Ho var Katla. No er ho seg, lys og luft klarer å lirke seg fram, slepp no inn til den inste pulserande hjartekammerkroken, hjarteslaga er organiske og blodårene ikkje lenger tjukke av smerte, av oksygenmangel, av smerte.
Katla, kven var Katla? Ho var eit gamalt Sveitserhotell med dunkle rom fylte av sigarrøyk og plagsame gjester, med gjenspikra vindauge, med endelause, ujamne og rotne trapper buktande i mørket, med det som skulle vore skinande salongar fulle av forventing og danning, men som i staden var fylde av babelsk forvirring, av stille støy, av kanossagang og søkkehol. I mørket var ho statisk, einsam, ei kvinne som skulle vore friskt kjøt og blod, men som var dekka av spindelvev og støv, av mugg og misere, av gløymsle og gru.
Ho var eit krystallglas på eit flekkete sølvfat, eit krystallglas dei hadde fylt med mjølk. Ei korrodert hinne hindra klarsyn, fanga henne på sølvfatet som ikkje lenger skein, ikkje lenger spegla blikket hennar. Ho var stua vekk i eit lite skap, langt unna dei andre, langt unna seg sjølv.
Ein dag kasta ho krystallglaset hardt i veggen av mørke. Ho hadde mobilisert kvar minste celle i kroppen, vore i rørsle, nærma seg kanten, våga vippa, tatt sats. Lyden var magisk, fylte henne med mot. Den destruktive handlinga måtte til for å sleppa henne fri. Ho vart knust, og mørket slo sprekker. Lyset sleppte fram. Krystallglaset eksploderte. Lyset eksploderte og vart reflektert i bitar med form som ein nøkkel. Endeleg kunne ho låsa seg ut av mørket. Ho åla seg, lirka og kraup, ho byksa ut av mørket og vart seg. Seg! Alle dei knuste bitane av sjølvet opplevde det diametralt motsette av glaset. Der det gjekk i tusen knas vart alle hennar fragment samla til ein heilskap, til seg, til henne, som kom heim til ein heim med harmoni og heilskap.
Lyset trefte henne og ho vart seg, vart dynamisk. No er ho ei kvinne som spring med gepardar og gasellar, som veks med frøet djupt i jorda. Ho har små, faste bryst og er utan manerar, ho er utan gull eller sølv, men med konglar og mose, for ho er ei kvinne i skogen, eit tre som ikkje fryktar vindar, ei sjølvbygd skute som balanserer på moreld i ei hundreårsbølge. Ho er Katla. Katla. Ho er ei villkvinne. Vulkan. Drage. Brølande lava. Eld filtrert gjennom spisse tenner. Ho har direkte blikk. Krøllar som hektar seg fast i stjerner. Kroppen er smidig, leikande og lysten. Ho drikk av kalde elvar med skitne hender, vatnet renn nedover andletet, sildrar langs kroppen, og dropen som treffer den glødande navlen set fyr på hjartet, flammar opp i solar plexus.
Eldtunger flakkar over det destruktive gamle, av mørket er ho komen, til lys skulle ho verta. I mørket var ho omgitt av betongveggar, av granitt. I seg bar ho ein behaldar. Ingenting slapp ut derifrå, det var ingen ventilar. Ingenting trengte inn lenger, ho fekk inga næring. I mørket var ho, men i lyset er ho no, og der skal ho verta verande.
Som Shiva vil ho vera, uredd dansande på demonar med eld på alle kantar, med fire hender grip ho etter himmelretningane, med to føter trampar ho på himmel og jord, trør ho på eld og vatn og jord og luft, balanserer ho mellom barken og veden og rømmer derfrå, til opne rom. Shiva destruerer og skaper på nytt. Tru ikkje at han er farleg. Ho er heller ikkje farleg. Ho omskapar berre verda og seg sjølv. Ho er Shiva, og ho er Shiva si kone, ho er Parvati, gudinna for heimen. Endring er heimen hennar. Ho er heime no.
Når ho skriv gjer ho det same, med venstre handa ho skriv ho seg levande, pennen er pusten som gir nødvendig oksygen til å utfalda seg på dei djupaste djupner og ytste sfærar. Ei fjær duvar nedover luftrommet og landar på pulten hennar, dirrar til ro på papiret. Med pennen omskaper ho verda og seg sjølv. Ho er ein vampyr etter blekk. Ho er eit skrivande menneske, Ho er blekk, er blod, ho er umetteleg. Leitar du med tolmod finn du henne i jord, vatn, eld eller luft, ho er i dei fire elementa. Du finn henne i hjartet ditt. Du finn henne skrivande, ho skriv og ho er skriven. Ho er ei gåsehudkvinne, som finn krefter og varme i iskalde vatn, som får balanse når ho tek sats på brygga i mørket og hoppar ut i vinterhavet, når ho symjande dyttar isflak framom seg. Ho er Katla. Ho balanserer i verda, skrivande, symjande, flygande, flammande. På armen min, mellom fjon og føflekkar, flytande mellom røter, lauv og viltre krøllar med sommarfuglar og fjær i, finst avtrykket av Virginia Woolf : «I am rooted but I flow.» Ho er heime no. Heime. Ho er Katla.
Siri Bjorstad Hjermann (f. 1967) studerer noveller og lyrikk på forfatterskolen.
